Welkom op de site van Economie Leer Kracht.
Hier vind je GRATIS hulp bij economie van VMBO tot HBO. Van docenten voor studenten en docenten.

Organisatiestructuur

icon Organisatiestructuur

Organisatiestructuur

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie (bewerkt tot MBO nivo)

Organisatiestructuur is de wijze waarop taken binnen een organisatie zijn verdeeld en de wijze waarop vervolgens afstemming tussen deeltaken tot stand is gebracht. Het heeft dus te maken met de verdeling van activiteiten over afdelingen en de taken van de werknemers. De organisatiekunde is de theorie van het opzetten van organisaties.

Algemeen

De organisatiestructuur is een hulpmiddel dat ervoor moet zorgen dat een organisatie zijn doelen kan bereiken. Het vraagstuk van de juiste organisatiestructuur speelt met name in grote organisaties. Daar moet men nadenken over zaken als taakverdeling, verdeling van verantwoordelijkheden en van bevoegdheden en daarmee samenhangend over het coördineren/afstemmen van die taken en verantwoordelijkheden.

Organisatieontwerp

Organisatieontwerp betreft de keuze van hoe deel je een organisatie in. Is de organisatiestructuur eenmaal opgezet, dan kun je die structuur beoordelen en beschrijven. Naar organisatiestructuren kun je kijken vanuit verschillende gezichtspunten:

  • Juridische organisatievormen
  • Organisatiedelen
  • Organisatietypen
  • Organisatievormen

Juridische organisatievormen

De organisatiestructuur van een bedrijf staat in principe los van de juridische structuur, die bepaald wordt door de rechtsvorm van het bedrijf bijvoorbeeld  eenmanszaak, VOF of BV. Ieder van de types heeft bepaalde rechten en plichten, in de wet is bijvoorbeeld de aansprakelijkheid vastgelegd en de verplichting om al dan niet de jaarresultaten te moeten publiceren.

Organisatiedelen

De theoreticus Henry Mintzberg onderscheidt in zijn “Structures in fives” binnen een klassieke organisatiestructuur 5 basisonderdelen. Dit zijn:

  • Uitvoerende kern: Dat wat in normaal Nederlands de werkvloer genoemd wordt, de mensen die het eigenlijke werk in het bedrijf doen
  • Strategische top: De directie, en in de grote multinationals niet alleen de top, maar ook de business-unit directies
  • Ondersteunende diensten: Diensten zoals personeelszaken, facility management
  • Technostructuren: De planningsafdelingen, de afdelingen die de standaards voorschrijven
  • Middenkader: De managementlagen onder de top en boven de werkvloer

Aan de hand van deze vijf onderdelen beschrijft Mintzberg 7 organisatievormen:

  • Ondernemersorganisatie
  • Machineorganisatie
  • professionele organisatie
  • gedivisionaliseerde organisatie
  • innovatieve organisatie
  • zendingsorganisatie
  • politieke organisatie

Organisatievormen

Onderscheid kan gemaakt worden naar de formele organisatievormen, die met name de invulling van de personele structuur betreffen

  • Lijnorganisatie: De eenvoudigste structuur, waarbij iedere medewerker één directe baas heeft (op de man at the top na). De baas heeft een x-aantal medewerkers, waarbij x dan de “span of control” genoemd wordt. Het aantal lagen tussen de werkvloer en de directeur heet de “depth of control”.
  • lijn-staforganisatie: Binnen de lijnorganisatie wordt ruimte gemaakt op een hoger niveau voor een gespecialiseerde staffunctionarissen, die wel op hoger niveau meediscussieert en adviezen geeft, maar geen beslissingbevoegdheid heeft. Bijvoorbeeld de afdeling administratie.
  • Matrixorganisatie: Een matrix-organisatie is opgedeeld naar verschillende gezichtspunten, bijvoorbeeld naar productgroep en naar geografische regio. Een medewerker heeft dan twee bazen, namelijk het hoofd van de productgroep én het hoofd van de geografische regio. In de top dient dan afgesproken te zijn wat de zeggenschap is van ieder van de bazen, welke terreinen die zeggenschap bestrijkt.
  • Zuivere Projectorganisatie
  • Entente structuur of netwerkorganisatie: Dit zijn met name organisaties met grote aantallen hoog-gekwalificeerde medewerkers, waarbij de strategie met name in de onderhandelingen vorm moet krijgen (b.v. maatschappen)

Literatuur



Joomla template made by HeJian